Erdoğan zaferini ilan etti, Dünya basını nasıl yorumladı?
Türkiye, Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde (24 Haziran 2018) sandık başına gitti ve Cumhurbaşkanı seçimini Recep Tayyip Erdoğan yönünde yaptı. Yurt içinde 56 milyon 322 bin 632 kişi, 180 bin 65 sandıkta oy kullanıldı.
Türkiye’de yönetim sistemi, yapılan seçimlerle birlikte fiili olarak değişti. İlk turda yüzde 52,6 oy alan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde başkan seçildi. Yeni anayasaya ve yeni sisteme göre başbakanlık kaldırıldı, yürütme yetkisi ve cumhurbaşkanlığı yetkileri başkana verildi. İlk turda neticelenen seçim sonuçlarına göre; CHP’nin adayı Muharrem İnce yüzde 30,7 oy aldı. Diğer cumhurbaşkanı adayları Meral Akşener yüzde 7,12 oy alırken Temel Karamollaoğlu yüzde 0,92, Doğu Perinçek ise 0,24 oy aldı. Yeni sistem ile yönetim, başkan Meclis’i feshetmediği ve Meclis’in üçte ikisinin başkanı feshetmediği takdirde 5 yıl devam edecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti Genel Merkezi’nde seçim sonrası gelenekselleşen balkon konuşması yaptı. Cumhurbaşkanı ‘Şahsıma, ittifakıma ve partime güvenen tüm kardeşlerime, milletime şükranlarımı sunuyorum. Sayın Bahçeli’ye teşekkür ediyorum. Aynı şekilde Muhsin Yazıcıoğlu’nun yadigarı Alperenlere teşekkür ediyorum. Kazanan Türkiye, Türk milleti, bölgemizdeki tüm mağdurlar, dünyadaki tüm mazlumlar olmuştur’ dedi.
Türkiye’deki oy kullanma sürecini ve seçim sonuçları ilanını yakından izleyen Avrupa ve Dünya basınından, seçim öncesi muhalefete destek veren ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a karşı birleşilmesi çağrısı yapan medya kuruluşları, bu tutumlarını seçim sonuçları açıklandıktan sonra da devam ettirdi. Dünya basını Türkiye’deki seçim sonuçlarını manşetten duyurdu:
İngiliz medyası
BBC: Erdoğan İnce’nin önünde gidiyor
İngiliz kamu yayın kuruluşu BBC, Türkiye’deki seçim sonuçlarını internet sitesinin birinci sayfasında sık aralıklarla güncelleyerek, “Erdoğan İnce’nin önünde gidiyor.” başlığını kullandı.
BBC, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sonuçlara yönelik açıklamasının ardından haberini manşete çekerken, “Erdoğan resmi olmayan sonuçlar ile zaferini ilan etti.” başlığını kullandı. Haber kuruluşu BBC, muhalefetin henüz bütün oyların sayılmadığı yönündeki itiraz ve iddialarına da yer verdi.
Seçimleri, AA ve TRT World’ün haberlerine kaynak gösterip anlık takip eden The Guardian gazetesi de resmi olmayan sonuçların açıklanmasının ardından şu başlığı kullandı:
Erdoğan zafer ilan etti ama muhalefet henüz kabullenmedi.
Sky News televizyonunun internet sitesi ise “kazandı” ifadesini tırnak içine alarak “Erdoğan Türkiye’deki başkanlık seçimlerini kazandı.” başlığını attı. Haberde, seçimlerin Türkiye’yi parlamenter sistemden başkanlık sistemine taşıyacağı kaydedildi.
Avusturya basını
Avusturya: Erdoğan yüzde 53’ye yine kazandı
Seçim sonuçlarına Avusturya’nın önde gelen medya kuruluşlarında geniş yer verildi. Birçok gazete ve televizyon kanalı, sandıklardan çıkan sonuçları düzenli bir şekilde güncelleyerek takipçileriyle paylaştı.
Ülkenin önde gelen gazetelerinden, aşırı sağa yakınlığı ile bilinen Kronen, seçim sonuçlarını “Erdoğan yüzde 53 ile seçimleri tekrar kazandı.” başlığı ile takipçilerine duyurdu.
Amerikan Basını
Türkiye ve Erdoğan hakkındaki muhalif ve eleştirel tavrıyla dikkat çeken Washington Post gazetesi de seçimle ilgili haberini “Erdoğan resmi olmayan sonuçlara göre seçim zaferini ilan etti, muhalefet partisi (sonuçlarda) kirlilik olduğunu savundu” başlığıyla verdi.
Alman Basını
Alman medyası: Erdoğan kendi zaferini ilan etti
Alman medyasında seçim sonuçlarından duyulan muhalefette duyulan memnuniyetsizlik öne çıkartıldı. Bild gazetesi seçimle ilgili haberinde “Erdoğan önde götürüyor. Ancak parlamentoda çoğunluk konusunda yalpalıyor. Muhalefet manipülasyon iddiasında bulunuyor.” ifadelerini kullanırken, Der Spiegel dergisinin internet sitesinde “Erdoğan galibiyetini ilan etti. Muhalefet rakamlardan şüpheli.” başlığı dikkat çekti.
Zeit ve Frankfurter Allgeimene Zeitung “Erdoğan kendi zaferini ilan etti”, Tagesteitung ise “Erdoğan önde, manipülasyon iddiaları” başlıklarını attı.
Focus da seçim haberinde “Tüm oylar sayılmadı ama Erdoğan kendini muzaffer olarak ilan etti.” ifadelerini kullandı.
Fransız Basını
Fransa: Erdoğan kısmi sonuçlara göre başa geçti, muhalefet itiraz ediyor
Fransa’nın önde gelen gazetelerinden Le Monde, “Türkiye’de seçimler: Erdoğan kısmi sonuçlara göre başta, muhalefet itiraz ediyor.” başlığıyla verdiği haberde, “Kızgın bir muhalefetle karşı karşıya kalan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 15 yıl aralıksız süren iktidardan sonra yeniden seçildi.” şeklinde verdi haberi…
Haberde, cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimleriyle yeni hükümet sistemine geçileceği vurgulandı.
“Erdoğan, cumhurbaşkanlığı seçiminde zafer elde ettiğini iddia ediyor.” başlığını atan Le Figaro gazetesi de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı konuşmada söylediği “Seçimlerin gayriresmi sonuçları belli oldu. Buna göre milletimiz şahsımıza cumhurbaşkanlığı vazifesini ve yürütme görevini tevdi etti.” sözlerini aktardı.
Kamu yayıncısı France Info, seçimlere yönelik yayımladığı haberde, “Türkiye: Recep Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda zafer elde ettiğini iddia ediyor, muhalefet rakamlara itiraz ediyor.” başlığını kullanırken, CHP’nin seçimde Erdoğan’ın yüzde 50’den düşük oy aldığı iddialarını öne çıkarttı.
İsveç Medyası
İsveç: Erdoğan kazanma yolunda
İsveç basını, seçimlerin ilk sonuçlarını manşetlerine taşıdı.
İsveç devlet televizyonu SVT ilk haberlerini ”Erdoğan kazanma yolunda.” cümlesi ile duyurdu. Daha sonra sandıkların yüzde 70’inin açıldığını belirten SVT “Erdoğan’ın oyların yüzde 55’ini, Muharrem İnce’nin de yüzde 29’unu aldığını” takipçilerine duyurdu.
İsveç’in en büyük gazetesi Aftonbladet ”Erdoğan kazanmak üzere.” başlığı ile yansıttığı haberde, oyların yarısının sayıldığını, Erdoğan’ın yüzde 55 oyla önde gittiğini ve en yakın rakibi Muharrem İnce’nin ise yüzde 28’de kaldığını vurguladı.
Macar Medyası
Macaristan’ın en çok izlenen televizyonu Hir TV seçim haberini ”Erdoğan yönetmeye başlayabilir.” başlığı ile yayınlarken, an itibarıyla oyların yüzde 90’ının sayıldığını ve ikinci tura gerek kalmadan Erdoğan’ın ilk turda yüzde 50’nin üzerinde oy alarak cumhurbaşkanlığını ilan ettiğini açıkladı. Haberde, muhalefet partilerinin itirazlarına da dikkat çekildi.
Macar Haber Ajansı (MTI) da ”Erdoğan Cumhurbaşkanlığı seçiminde zaferini açıkladı.” başlığıyla verdiği haberde, Erdoğan’ın zaferini ilk turda ilan ettiğini duyurdu. MTI, CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Bülent Tezcan ‘ın, seçimlerin ikinci tura kaldığı şeklindeki iddialarına da yer verdi.
İspanya Basını
İspanya’nın önde gelen gazetelerinden el Pais, “2002’den beri kesintisiz olarak ülkeyi yönettiğini” vurguladığı Erdoğan’ın yeniden seçilmeyi başarmasını ön planda sundu. Gazete, Erdoğan’ın seçimi yaklaşık yüzde 53 ile kazandığını açıkladı.
Muhalefetin sonuçlara itirazlarına dikkat çeken gazete, seçim sonuçlarının büyük oranda belli olmasının ardından Ankara’da AK Parti Genel Merkezi’nin önünde kutlamaların başladığını duyurdu.
El Mundo gazetesi de muhalefetin seçim sonuçlarını tanıma konusundaki isteksizliğine karşın Türkiye’nin kararını verdiğini ve Erdoğan’ın oyların yaklaşık yüzde 53’ünü alarak cumhurbaşkanı seçildiğini yayınladı. AK Parti’nin MHP’ye ile oluşturduğu ittifakın da Mecliste çoğunluğu elde ettiğine vurgu yapan gazete, bunun tarihteki en yüksek oranlardan biri olduğuna işaret etti. Gazete Erdoğan’ın yaptığı ilk açıklamada kullandığı “Demokrasi dersi verdik.” ifadesini de takipçilerine aktardı.
Yunan Basını
Yunanistan: İlk turda başkan seçiliyor, meclisi de alıyor
Proto Thema gazetesi, “Erdoğan’ın zaferi: İlk turda başkan seçiliyor, meclisi de alıyor.” manşetini kullanırken, Eleftheros Typos gazetesi, “Türkiye’deki sandıklar, ilk turda Erdoğan’ın zaferini gösteriyor” başlığına yer verdi. Eleftheros Typos, Erdoğan’ın kolay bir galibiyet kazandığı yorumunu yaptı.
Kathimerini gazetesi ise seçimlerde Erdoğan’ın önde gittiğini açıklarken, HDP’nin de yüzde 10’luk barajı aşarak Meclise girmeye hak kazandığına dikkat çekti.
İsviçre Medyası
İsviçre: Erdoğan zaferini ilan etti
İsviçre’nin ulusal yayın yapan tek ve en büyük gazetesi Blick, internet sayfasından Türkiye’deki seçimleri “Erdoğan kazandığını ilan etti.” başlığıyla okuyucularına duyurdu. Haberde, Türkiye’nin 24 Haziran seçimleriyle köklü bir sistem değişikliğine gittiğine dikkat çekildi.
Hollanda Basını
Hollanda: Erdoğan, Türkiye’deki seçimlerde hem kazandı, hem kaybetti
“Erdoğan, Türkiye’deki seçimlerde hem kazandı, hem kaybetti.” manşetini kullanan Algemeen Dagblad gazetesi, Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçimini çok rahat kazandığını fakat milletvekili seçiminde çoğunluğu kaybedebileceğine işaret etti.
Gazete seçimlere yüzde 87’lik rekor bir katılımın gerçekleştiğini ve seçim esnasında ciddi bir sıkıntı yaşanmadığı bilgisine yer verdi.
“Türkiye’de heyecanlı bir seçim akşamı: Sayılarda anlaşmazlık var,” başlığını atan kamu yayın kuruluşu NOS da AA ile kimi “gözlemcilerin” aktardığı sonuçların farklı olduğunu iddia etti.
RTL Nieuws yayın kuruluşu ise, “Erdoğan birinci turda tekrar seçildi gibi görünüyor.” başlığı ile beklendiği şekilde Erdoğan için her şeyin iyi gittiğini ve birinci turda yeniden seçilmesinin kesin göründüğünü açıkladı.
De Telegraaf gazetesi “Türk muhalefeti seçmenleri protestoya çağırıyor.” manşeti ile “en büyük muhalefet partisi olan CHP’nin halkı YSK binasının önüne çağırdığına” vurgu yaptı.
Bulgar basını
Bulgaristan: Erdoğan’ın parlamentoda güçlü bir oy çoğunluğu var
Bulgaristan Ulusal Televizyonu (BNT) Türkiye’deki seçim sonuçlarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ikinci bir 5 yıllık başkanlık dönemine “yolladığını”, parlamento seçimi sonuçlarının ise “Erdoğan’a parlamentoda güçlü bir oy çoğunluğu sağlayan, konforlu yeni bir başkanlık dönemi sağlayacağını” vurguladı.
Cumhurbaşkanı adaylarının sandık başındaki açıklamalarını da yayınlayan BNT, Erdoğan’ın, Türkiye’nin demokratik bir devrim gerçekleştirdiğini ifade ettiğini belirtti.