Kaya balı bulmak için ölümü göze alıyorlar dağları aşıyorlar
Van’ın Çatak ilçesindeki balcılar, arılar tarafından kayalıklar arasında doğal olarak üretilen balların peşine düşüyorlar. Kaya balı bulmak için ölümü göze alıyorlar dağları aşıyorlar.
Balı, cevizi ve alabalığı ile meşhur olan Çatak ilçesi; vatandaşların kovanlarda ürettiği ballar dışında arıların dağlık bölgede binlerce metre yükseklikteki doğal şartlarda ürettiği “kaya balı”yla da adından söz ettiriyor.
Başta kanser olmak üzere birçok hastalığa iyi geldiği bilinen bal için dağları adım adım gezen vatandaşlar, özellikle uçurumlu bölgelerdeki kayalıklar arasındaki saklı köşelerde bulunan bu özel bala zor şartlarda ulaşıyor.
Kaya balı elde etmek için ölümü göze alan balcılar, sabah erken saatlerde Alacayar köyünde bir araya gelerek ilçe kırsalındaki dağlara tırmanış gerçekleştiriyorlar.
Dağa tırmanış dört saat sürüyor
Tırmanışta, kayalara tırmanmak için yanlarına halat, balyoz, çekiç ve demir çubuk gibi tırmanış aletleri alan balcılar, 4 saat süren tırmanışın ardından patika yollardan geçerek daha önce belirledikleri ve içinde bal bulunan kayalıklara ulaşabiliyorlar.
Kayalıklardan sarkıttıkları halat yardımıyla arı yuvasının bulunduğu bölgeye çıkan balcılar, arıların saldırısına karşı da yuvanın giriş kısmına duman tutarak arıları etkisiz hale getiriyorlar. Daha sonra çekiçle yuvanın girişini açarak, yaklaşık 2 saat süren uğraşın ardından tamamen doğal koşullarda üretilen petekleri çıkarıyorlar.
Balcılar, arıların tamamen doğal koşullarda ürettiği bala ulaşmanın mutluluğunu yaşadıklarını belirterek, kaya balının birçok hastalığa şifa olduğunu söylüyorlar. Akrabaları arasında kanser hastaları bulunduğunu, bu nedenle kaya balının kendileri için büyük önem taşıdığını vurgulayan balcılar, ölümü göze alıp hastaları için dağlarda bal aradıklarını kaydediyorlar.
Can güvenliğini sağlamak için kayalıklara halatlarla tırmandıklarını ve uzun yıllardır balcılık yapmalarına rağmen ancak bu dağlarda bu kadar lezzetli bir bal yediklerini anlatıyorlar.
Bal peteklerine ulaşmak için arıların saldırısını da göze alıyorlar
Balcılar, bal peteklerine ulaşmaya çalıştıkları esnada bazen arıların saldırısına uğradıklarını ve uzun süren uğraşı sonrası kaya balına ulaşabildiklerini anlatırken, “Böyle bir balı hiçbir yerde bulamazsınız. Çünkü arılar tamamen doğal şekilde bu balı üretmiş. Bu bal her türlü hastalığa iyi geliyor. Biz bunun ticari amaçlı değil hastalara şifa olsun diye çıkarıyoruz” diyorlar.
Kaya balının Kanser hastalığı başta olmak üzere birçok hastalığa iyi geldiğini bilen kişilerin ilçedeki dağları karış karış gezerek bal aradığı biliniyor. Kanser hastası olan yakını için bal arayan çok sayıda kişi Kaya balının peşinde dağlarda dolaşıyor. Ancak çoğu bulamıyor.Daha şanslı olanlar Kaya balına ulaşabiliyor.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Ziraat Fakültesi Zeoteknik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Cengiz Erkan da kovanlardan kaçan bazı arıların kimi zaman kaya, ağaç ve mağara oyuklarına yuva yaptığını belirterek; bu şekilde kaya ovuğundaki yuvalarda üretilen balın, insan eli değmeden üretilmesi nedeniyle doğal ve kaliteli olduğunu ifade ediyor.
Kaynak : AA
