Tartışmalı Referandum ısrarı sürüyor
Hamdi Genç / Pertev Ajans..
***
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, Bakanlar Kurulu toplantısına verilen arada gazetecilere açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı.
IKBY’nin bağımsızlık referandumuna dair sorulan bir soru üzerine Kurtulmuş, şöyle konuştu:
“Kuzey Irak’ta yapılacak bir bağımsızlık referandumunun, zaten paramparça olmuş, siyasi sorunları içinden çıkılmaz hale gelmiş olan bölgede karışıklıkların daha fazla artmasına neden olmaktan, istikrarsızlığı artırmaktan başka bir sonuç sağlamayacağını biliyoruz. Dolayısıyla Kuzey Irak’taki yöneticilerin bu konuyu bir kere daha gözden geçirmelerini, sadece Kuzey Irak için söylemiyorum, bölgedeki bütün siyasal aktörlerin de atacakları bütün adımlarda on düşünüp bir adım atmalarının daha doğru bir yol olduğunu düşünüyorum.”
ABD DIŞİŞLERİNDEN SERT TEPKİ GELDİ
ABD Dışişleri Bakanlığı, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) 25 Eylül’de düzenlediği referanduma “sert bir şekilde” karşı olduklarını bildirdi. Bakanlık Sözcüsü Heather Nauert, yaptığı yazılı açıklamada, Irak’a komşu ülkelerin tamamının planlanan referanduma karşı olduğuna vurgu yaptı.
“ABD sert bir şekilde Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin 25 Eylül’de düzenlemeyi planladığı bağımsızlık referandumuna karşı çıkmaktadır.” cümlesini kullanan Nauert, Bağdat ile Erbil arasında müzakereler yapılması çağrısında bulundu.
Sözcü Nauert, “Bu referandum gerçekleşirse büyük ihtimalle Bağdat’la müzakere olmayacak ve bunun ötesinde uluslararası toplumun müzakereye vereceği desteğin önüne geçilmiş olacak.” değerlendirmesini yaptı.
Referandumda ısrar edilmesi durumunda bunun, Kürtler dahil bütün Iraklılar için sonuçlarının ağır olacağını vurgulayan Nauert, referandum tartışmalarının terör örgütü DEAŞ’a karşı verilen mücadeleyi de “kötü etkilediğini” vurguladı.
Nauert, açıklamasında şu görüşlere yer verdi:
“Referandum Irak Kürdistanı’ndaki ticari ilişkileri tehlikeye sokmaktadır ve referandum Irak’ın uluslararası müttefikleri istemese dahi yapılan her türlü yardımı etkileyecektir. Bu ise böylesi zor bir durumun en basit gerçeğidir. Aksine, bizim Kürt liderlere alternatif olarak çağrısını yaptığımız gerçek bir müzakere, Iraklı Kürtlerin haklı dertlerine çözüm sözü barındırmaktadır ve bu bütün Irak halkının yararına olan Bağdat – Erbil arasında yeni ve yapıcı bir yol olacaktır.
Referandum süreci Kürtleri bir araya getirdi, yaklaşık iki yıldır ilk defa Kürt parlamentosunu canlandırdı ve önemli konular uluslararası ortamlara taşındı. Referandumun kendisi ABD ve uluslararası toplumun desteklediği alternatif yol göz önünde bulundurulduğunda gereksizdir.” ifadelerini kullandı.
Bölgedeki Türkmen ve Arapların boykot ettiği referandum için Erbil, Süleymaniye ve Duhok şehirlerinin yanı sıra statüsü tartışmalı Kerkük vilayeti, Salahaddin’in Tuzhurmatu ilçesi, Diyala’nın Hanekin ilçesi ile Celavla ve Karatepe kasabalarında sandık kuruldu. Anayasaya aykırı, illegal referandumda oy verme işlemi, kısa bir süre önce terör örgütü DEAŞ’ın elinden alınan Musul vilayetinin Sincar, Mahmur, Telkeyf, Hamdaniye, Şeyhan ilçeleri ile Zummar, Rabia, Nemrud ve Bartilla kasabalarında da yapıldı.
KERKÜK’TE SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI İLAN EDİLDİ
Referandumun yapıldığı tartışmalı bölgelerden Kerkük’te sokağa çıkma yasağı ilan edilirken, Kerkük Valiliği şehirde bu gece sokağa çıkma yasağı uygulanacağını vurguladı.
İllegal Referandumda, Seçmenlerin şehirlere göre dağılımı şu şekilde:
Erbil: 1 milyon 200 bin,
Kerkük: 750 bin,
Süleymaniye: 1 milyon 280 bin,
Duhok: 800 bin,
Musul Ovası: 750 bin
Diğer yerler: 420 bin.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani, 7 Haziran’da bölgedeki siyasi partilerle bir araya geldikten sonra 25 Eylül’de Kerkük ve diğer tartışmalı bölgeleri de kapsayacak şekilde referandum yapacaklarını duyurmuştu.
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, IKBY’nin tek taraflı referandum kararının “anayasaya aykırı” olduğunu belirterek, sonucu tanımayacaklarını söylemiş, Irak Federal Mahkemesi de aynı gerekçeyle referandumun geçersiz olduğunu ve durdurulmasına karar vermişti.
ABD ise büyük tartışmalara neden olan referandum kararı hakkında “seçilen yolun çok riskli olduğunu” kaydederek, kararın ivedi bir şekilde iptal edilmesini istemişti.
SANDIKLAR AÇILMAYA BAŞLANDI, İLK SONUÇLAR AÇIKLANDI
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) bağımsızlık referandumu oy verme işleminin sonlanmasının ardından sayım işlemine geçildi.
Bağımsız Yüksek Seçim ve Referandum Komisyonu, 4 milyon kişinin oy kullandığını, katılım oranının ise yüzde 78 olduğunu açıkladı. Şehirlere göre katılım oranları ise şöyle:
Erbil: yüzde 86
Duhok: yüzde 90
Kerkük: yüzde 78.77
Ninova Ovası: yüzde 86
Hanekin: yüzde 92
Akre: yüzde 94
Gulala: yüzde 78
Zaho: yüzde 94
Karatepe: yüzde 62
Cebare: yüzde 76
Soran: yüzde 86
Mahmur: yüzde 87.3
Amediye: yüzde 89
Çoman: yüzde 91
Mergesor: yüzde 98
Rewanduz: yüzde 90
IKBY’NİN ERBİL ŞEHRİNDE REFERANDUM SONUÇLARI AÇIKLANMADAN ÖNCE KUTLAMALAR BAŞLADI
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) Erbil şehrinde, anayasaya aykırı olarak yapılan illegal referandum sonuçları henüz açıklanmadan kutlamalar başladı. Erbil şehrinde binlerce vatandaş, referandumun düzenlenmesi ve resmi olmayan sonuçlara göre yüksek bir katılımın olmasından dolayı kutlama için caddelere çıktı. Kentin tarihi kalesi ve trafiğe kapalı caddelerinde bir araya gelen vatandaşların ellerinde IKBY bayrağı ve Mesut Barzani posterleri taşıdıkları görülüyor. Aynı zamanda bazı kent sakinleri ise havai fişekler kullanıyor. Yöresel elbiseler giymiş vatandaşlar kale önünde halay çekip, eğlenirken, şehrin başka semtlerinde ise araçlarıyla caddelere çıkan vatandaşlar konvoylar yaparak dolaşıyor.
KUTLAMALARDA BAZI KİŞİLERİN İSRAİL BAYRAĞI TAŞIMASI DİKKAT ÇEKTİ
Tartışmalı ve illegal referanduma sadece İsrail’in destek vermesinden ötürü bazı kişilerin İsrail bayrakları da taşıdığı görülüyor. Şehir geneli ve özellikle kutlamaların yapıldığı bölgelerde güvenlik güçlerinin muhtemel bir terör saldırısına veya patlamaya karşı güvenlik tedbirlerini en yüksek seviyeye çıkardığı açıklandı.